Een van de eerste stappen bij het starten van een bedrijf is nagaan of er vraag is naar je product. Het is ontzettend frustrerend om tijd en energie te steken in iets waarvan je denkt dat het een hit zal zijn, om er tijdens de lancering achter te komen dat niemand geïnteresseerd is.
Veel producten worden ontwikkeld op gevoel, zonder de markt echt te kennen. Uit onderzoek blijkt dat veruit de meeste productintroducties falen, omdat ze geen goede product-market fit hebben.
Gelukkig zijn er veel manieren om je productidee te valideren. Afhankelijk van je business model kan de aanpak iets verschillen. Hier lees je over het productvalidatieproces en leer je acht strategieën om jouw productidee met vertrouwen te lanceren.
Wat is productvalidatie?
Productvalidatie is het proces waarin je tijdens de ontwikkeling controleert of een product aan de juiste eisen voldoet. En met juist bedoelen we: kun je van jouw productidee een succes maken en zo de levensvatbaarheid van je bedrijf verankeren?
Tijdens dit proces test je de werking, prestaties en marktgeschiktheid van het product. Zo kun je vroegtijdig problemen ontdekken en aanpakken, waardoor je tevreden klanten behoudt en de kans op mislukking vermindert.
Het productvalidatieproces
Productvalidatie is de eerste stap bij het ontwikkelen van een nieuw product of bedrijf. Grote bedrijven huren vaak dure adviesbureaus in om productideeën te onderzoeken en te valideren.
Voor ondernemers met een kleiner budget is er ook een lean productvalidatieproces. Dit betekent dat je onderzoekt wat je kunt maken met beperkte middelen.
Een productidee valideren doe je in vier stappen:
1. Bepaal wat mensen echt nodig hebben
Toen Apple in 2007 de smartphone lanceerde, realiseerde niemand zich van tevoren dat ze het nodig hadden. Nu is de smartphone onmisbaar in ons dagelijks leven. We gebruiken het om in contact te blijven met vrienden, aankopen te doen, onze gezondheid bij te houden en nog veel meer. Dankzij smartphones besparen mensen tijd en geld, omdat ze dagelijkse taken sneller en efficiënter kunnen uitvoeren.
Te vaak worden producten ontwikkeld op basis van verkeerde aannames of beperkte informatie. Een slecht product vervult geen echte behoefte en lost geen probleem op. Daarom is het essentieel om jezelf af te vragen: "Wat hebben mensen écht nodig?" bij het bepalen van je productstrategie.
2. Leer je doelgroep kennen
Als je eenmaal weet wat mensen nodig hebben, kun je je gaan richten op je doelgroep. Door goed onderzoek te doen naar je klanten, kun je de klantsegmenten met de hoogste kooppotentie en early adopters identificeren.
Je kunt je doelgroep bepalen met de volgende methoden:
- Het organiseren van focusgroepen
- Het afnemen van enquêtes onder je bestaande klanten
- Het monitoren van je concurrenten
3. Voer een marktanalyse uit
Een marktanalyse houdt in dat je een specifieke niche, industrie of marktsegment onderzoekt. Dit helpt je om een goed beeld te krijgen van je doelgroep, de concurrentie en de plek die jouw merk en product daarin innemen.
Je marktanalyse levert je de volgende inzichten op:
- Hoe groot je doelgroep is
- Welke prijs mensen bereid zijn te betalen voor je product
- De sterke en zwakke punten van je concurrenten
4. Ontdek of mensen je product willen
De laatste vraag die je moet stellen is: "Willen mensen dit product echt?" Zullen ze het kopen en gebruiken na er kennis mee te hebben gemaakt? Om te weten hoe je doelgroep reageert, moet je een duidelijk antwoord krijgen.
Dit is hét moment om een prototype of een minimum viable product (MVP) te maken en feedback van gebruikers te verzamelen. Je kunt samples naar een groep sturen en hun mening vragen. Het werken met een MVP heeft veel voordelen:
- Je komt erachter hoe waardevol klanten je product vinden.
- Je kunt zowel losse functies als het volledige product testen.
- Het bespaart tijd op dure ontwikkelkosten.
- Je levert precies wat je klanten willen.
- Het maakt communicatie met je niche-doelgroep eenvoudiger.
8 manieren om je productidee te testen
- Verkoop alvast een paar producten
- Onderzoek je concurrenten
- Kijk naar de vraag in de markt
- Vraag om feedback met een enquête
- Start een crowdfundingcampagne
- Peil interesse via social media
- Maak een landingspagina vóór de lancering
- Praat persoonlijk met je klanten
1. Verkoop alvast een paar producten
Een paar verkopen doen is de eerste en misschien wel beste manier om je product te testen. Niets is belangrijker dan dat klanten de waarde van je product zien en ervoor willen betalen.
Totdat mensen je betalen, blijft je bedrijf een verzameling aannames. Het leren kennen van je klanten is belangrijk, maar je kunt pas echt van start als mensen bereid zijn om voor je product te betalen.
Nimi Kular, medeoprichter van Jaswant’s Kitchen, heeft ervaring met het testen van productideeën voor haar familiebedrijf dat Indiase kruiden en kookpakketten verkoopt. Ze zegt: “Marktonderzoek, enquêtes en feedback van vrienden en familie kunnen je op weg helpen, maar alleen geld valideert een product echt.”
Kular begon met het verkopen van hun product op kleine beurzen. “Voor ons gebeurde dat tijdens de eerste beurzen waar we vreemden zagen die ons product kochten. Toen wisten we dat we een echte behoefte vervulden met een product waarvoor mensen wilden betalen.”
2. Onderzoek je concurrenten
Onderzoek is handig als je nog ideeën aan het ontwikkelen bent of producten zoekt om te verkopen. Voordat je veel tijd en geld investeert, kun je door de markt te verkennen het risico verkleinen en meer vertrouwen krijgen in je idee.
De volgende stap is om uit te zoeken hoeveel vraag er nu naar je product is, zodat je een succesvol bedrijf kunt opbouwen. Een goede manier om te controleren of er een markt is voor je product, is door je concurrenten te bekijken en te vergelijken wat zij doen met wat jij van plan bent.
Concurrenten laten zien dat er vraag is naar je product. Door te onderzoeken hoe lang ze al actief zijn, krijg je een idee of dit een markt is waarin je kunt slagen.
Het kan ontmoedigend zijn om grote concurrenten te zien. Om dit gevoel tegen te gaan, raadt Kular aan: “Laat je niet ontmoedigen door concurrenten die al grote bedrijven hebben opgebouwd. Het feit dat ze bestaan, geeft je een goed beeld van of wat jij aanbiedt uniek of anders is dan wat er nu op de markt is. Dit kan je wijzen op onbenutte kansen of helpen bepalen waarop je je verder moet richten.”
Enkele manieren om je concurrenten te onderzoeken:
- Meld je aan voor hun nieuwsbrieven
- Lees hun blogs
- Volg ze op sociale media
- Koop een van hun producten
Je kunt ook een SEO-analyse doen om te zien hoeveel verkeer hun website krijgt en op welke zoekwoorden ze scoren. Met tools zoals Ahrefs kun je ook hun doelgroep en advertentiestrategie analyseren.
3. Kijk naar de vraag in de markt
Het analyseren van vraag en zoekvolume is een slimme manier om je product te testen. Nu je meer weet over je concurrenten, kun je kijken naar de interesse van potentiële klanten.
Google Trends is een goed startpunt. Met deze tool kun je zien hoe vaak mensen naar jouw product zoeken. Google Trends laat je zien of je product in opkomst is of juist achteruitgaat. Je wilt natuurlijk niet in een dalende markt stappen.
Een andere handige tool is Ahrefs. Hiermee kun je zoekwoorden vinden die bij jouw product passen en zien hoe vaak er naar deze termen wordt gezocht.
“We delen recepten op onze website om klanten te bereiken die misschien de naam van onze producten niet kennen of er niet direct naar zoeken,” zegt Kular.
“We dachten eerst dat mensen zouden zoeken naar ‘kruiden’ of ‘kruidenmixen’, dus daar richtten we ons op. Maar later beseften we dat als mensen niet weten dat ons product bestaat, ze er ook niet naar zoeken,” voegt ze toe. Dat beïnvloedde grotendeels de levensvatbaarheid van het bedrijf.
“We merkten dat ze vaker zoeken naar de namen van gerechten of recepten die ze willen maken. Via die weg vinden ze onze producten als een nieuwe manier om die gerechten te bereiden.”
4. Vraag om feedback met een enquête
Zodra je je klanten goed begrijpt, is het belangrijk dat ze makkelijk met je kunnen communiceren en feedback kunnen geven. Een gratis enquête is een simpele manier om feedback te verzamelen over je MVP.
Je kunt een anonieme enquête maken met Google Forms of SurveyMonkey. Zorg ervoor dat je ook mensen buiten je vrienden en familie betrekt, omdat zij vaak eerlijker zijn.
Kular adviseert om “creatief te zijn” met deze methode en “open te staan voor gesprekken met vrienden of familie om zo je ideale klant te vinden.”
5. Start een crowdfundingcampagne
Een crowdfundingcampagne is een handige manier om te testen of er interesse is in je product. Het voordeel van zo'n campagne is dat je een vaste tijdlijn hebt en dat het je volledige focus en inzet vraagt om je doel te halen.
Als je een campagne wilt starten, is het belangrijk om het juiste platform te kiezen. Een aantal bekende platformen zijn: Geldvoorelkaar.nl en Crowd About Now, Via de Kamer van Koophandel kun je meer informatie vinden over deze vorm van financiering.
6. Peil interesse via social media
Een manier om je productidee te testen is via social media. Je volgers kennen je goed en laten graag weten wat ze van je verwachten. Elke dag delen miljoenen mensen hun ervaringen op social media over wat ze hebben gekocht en wat ze ervan vinden.
Beautymerken zoals Almaaz gebruiken hun social media community om nieuwe producten te ontwikkelen. Zo is de Nourishing Eyecream van dit merk ontwikkeld op verzoek van de community, toen deze aangaf een goede oogcrème te missen.
Twee manieren waarop merken social media kunnen gebruiken om hun productideeën te testen:
- Social listening. Kijk wat klanten zeggen, haal hier inzichten uit en valideer je ideeën snel.
- Directe feedback. Vraag je volgers naar hun ideeën, houd live Q&A's om hun problemen te begrijpen en verzamel directe feedback over je product.
7. Maak een landingspagina vóór de lancering
Maak een microwebsite met een korte uitleg van je product en een veld waar mensen hun e-mailadres kunnen achterlaten. Dit helpt je om te zien hoe groot de interesse is en hoeveel vraag er naar je product is. Door verkeer naar je site te sturen en e-mails te verzamelen, kun je een band opbouwen met potentiële klanten en ontdekken of er echt belangstelling is.
Een makkelijke manier om dit te doen, is door de met een wachtwoord beveiligde prelaunch-pagina van Shopify te gebruiken. Volg de instructies via de link om je prelaunch-marketingpagina in te stellen en e-mailadressen te verzamelen. Als je Shopify Email of een app zoals Klaviyo gebruikt, worden je abonnees ook gesynchroniseerd met je winkel.
8. Praat persoonlijk met je klanten
Een beurs of lokale markt is een andere optie die Kular sterk aanbeveelt. "Dit hielp ons enorm toen we Jaswant’s Kitchen begonnen,” zegt ze. “We kregen snel en direct feedback van potentiële klanten.”
Op zo’n markt kun je met klanten praten, hun eerste reacties op je product zien en ontdekken of ze bereid zijn ervoor te betalen als je ze persoonlijk ontmoet.
Zoek markten en beurzen die goed passen bij jouw merk en product. Stel een lijst met vragen samen om aan klanten te stellen, zoals welke kleuren ze mooi vinden en welke producten van de concurrent ze gebruiken. In de beginfase kun je ook verschillende prijzen uitproberen om te zien wat de beste strategie is voor een levensvatbaar bedrijf.
Lanceer keer op keer succesvolle producten met een goed validatieproces
Een belangrijke tip voor elke ondernemer: laat validatie geen excuus worden om dingen uit te stellen. Het is zeker nuttig om je product vooraf goed te testen, want het geeft je het vertrouwen om de markt op te gaan en helpt je fouten te voorkomen, waardoor je tijd en geld bespaart.
Maar de realiteit is dat elke ondernemer leert door te doen. Proberen om alles van tevoren perfect te voorspellen, zorgt er alleen maar voor dat je vertraging oploopt met het daadwerkelijk lanceren en verkopen van je product. Een eerste stap zetten kan je al veel leren, maar uiteindelijk draait al je onderzoek om dat ene belangrijke moment: wanneer je echt de sprong waagt.
Meer lezen
- Crossborder verkopen- wereldwijd succes met je webshop
- Zo maak je in een handomdraai een website voor je afhaalrestaurant
- Bierbrouwen- 20 tips voor het starten van een online business vanuit je passie
- Wat is Shopify en hoe werkt het?
- NFT’s en digitale kunst- een hype of een gouden toekomst?
- Handelsregister- wat is het en waarom is het belangrijk dat je je inschrijft?
- Alles wat je moet weten om je eigen online foodbusiness te starten
- Een webshop beginnen- iedereen kan het met Shopify (een stappenplan)
- Zelf merchandise maken en verkopen
Veelgestelde vragen productvalidatie
Wat zijn de belangrijkste stappen voor productvalidatie?
Waarom is productvalidatie belangrijk?
Productvalidatie helpt je sneller te ontdekken of je product goed aansluit bij de markt en zorgt ervoor dat je betere producten maakt voor je doelgroep. Het testen van je product laat je ook weten of het winstgevend zal zijn en voldoet aan de behoeften van je klanten. Kortom de levensvatbaarheid van je bedrijf is ervan afhankelijk.
Wat is validatie van de productvraag?
De validatiemethode voor vraag helpt je te bepalen of mensen bereid zijn te betalen voor je eindproduct. Er zijn veel manieren om productvalidatie uit te voeren, zoals:
- gebruikersinterviews houden
- marktonderzoek doen
- bepalen of er een probleem is dat het waard is om op te lossen
- prototypes maken
Wie is verantwoordelijk voor productvalidatie?
Bij een klein bedrijf is de eigenaar of manager verantwoordelijk voor productvalidatie. Grotere bedrijven kunnen productmanagementteams of bureaus inhuren om het hele proces van productontwerp te beheren, van validatie tot distributie.