Productontwerp bestaat uit het bedenken, ontwikkelen en verfijnen van een ontwerp en het uiteindelijke doel is het creëren van een eindproduct dat aan de specifieke behoeften voldoet van een gebruiker of doelgroep.
In 1764 ontwierp de katoenwever James Hargreaves een met de handbediende spinmachine met meerdere spindels om de behoefte aan arbeid te verminderen en de productie van garen te verhogen. Hargreaves' ontwerp van de spinning jenny heeft de katoenindustrie voorgoed veranderd. Zijn succes was een duidelijke boodschap aan ondernemers: een goed ontworpen product dat een probleem oplost voor een specifieke doelgroep kan succesvol zijn.
Productontwerp is een cruciaal onderdeel van het productontwikkelingsproces en vormt de basis voor de vormgeving, het gevoel van een product en de werking. Productontwerp is net zo belangrijk voor digitale producten—zoals websites en apps—als voor fysieke producten. Hieronder ontdek je alles wat je moet weten als ondernemer met een geweldig idee voor een nieuw product of dienst.
Wat is productontwerp?
Productontwerp is het proces van het bedenken, creëren en verfijnen van een ontwerp om een eindproduct te ontwikkelen dat voldoet aan een specifieke gebruikers- of marktbehoefte. In deze fase van het productontwikkelingsproces bepaal je de functionaliteit en vormgeving en zorg je ervoor dat het product zowel aan bedrijfsdoelen als aan gebruikersbehoeften voldoet.
Jij en je ontwerpteam beginnen met het definiëren van de visie voor het product, en afhankelijk van het product en de industrie, blijven jullie het productontwerp verfijnen en voortdurend verbeteringen aanbrengen gedurende het iteratieve ontwerpproces. Het team bestaat gewoonlijk uit UX (gebruikerservaring)-ontwerpers, grafisch ontwerpers, marktonderzoekers, ingenieurs en andere medewerkers.
Een gecodificeerd ontwerpproces zorgt ervoor dat de communicatie tussen teamleden effectief is, bevordert de productkwaliteit door middel van testen die garanderen dat het product naar behoren werkt, en vermindert de time-to-market met efficiënte en geautomatiseerde workflows, indien nodig.
6 fasen van het productontwerpproces
De fasen van het productontwerpproces kunnen per sector verschillen en het productontwerpproces zelf verloopt nooit volgens een lineair proces. Ontdek hieronder hoe het bedrijf Supakit, dat luxe accessoires voor huisdieren verkoopt, de zes belangrijke fasen van het productontwerpproces heeft benaderd:
1. Visie
Visie omvat de grote reden en motivatie achter het creëren van een product. Het identificeert een probleem, brengt doelstellingen duidelijk in beeld en stelt haalbare succescriteria vast voor belanghebbenden, zoals je ontwerpteam en klanten. Voorbeelden van vragen die in deze fase worden gesteld zijn: “Welk probleem lost dit product op voor onze doelgroep?” of “Hoe lang duurt het om dit product te maken?” of “Hoe zal het product zich over drie, vijf of zeven jaar ontwikkelen?”
Of je nu een nieuwe markt betreedt of een eerder ontwerp verbetert, het is noodzakelijk om het eindproduct duidelijk te definiëren, zodat je team op één lijn zit als het aankomt op belangrijke maatstaven. Kernprestatie-indicatoren, of KPI's, zoals doorlooptijd en rendement, zijn meetbare succescriteria voor productie en design.
De visie van Supakit was om een comfortabele, gemakkelijk afneembare halsband van natuurlijke materialen voor katten te ontwerpen om de veiligheid te verbeteren.
2. Onderzoek
In de gebruikers- en marktonderzoeksfase verken je de levensvatbaarheid van het product door middel van veldonderzoeken, online enquêtes of interviews met gebruikers en breng je klantbehoeften en concurrenten in kaart om de marktvraag te beoordelen.
Toen de oprichters van Supakit op zoek waren naar een halsband voor hun eigen kat, ontdekten ze een gat in de markt voor kwaliteitsvolle halsbanden met een goede pasvorm voor katten. “We deden onderzoek naar vragen als: "Hoe zorg je ervoor dat de halsband om de nek van de kat blijft zitten?". We kwamen erachter dat veel mensen hetzelfde probleem hadden, en dat halsbanden min of meer als wegwerpartikelen werden beschouwd,” zegt de medeoprichter van Supakit, Kevin White.
3. Ideeën bedenken
De fase van ideeën bedenken in productontwerp houdt in dat je de belangrijkste kenmerken van het product bepaalt, kenmerken waarmee je een probleem oplost. Deze stap kan het creëren van gebruikerstypen omvatten, betrouwbare en realistische representaties van de beoogde gebruikers en verhalen van gebruikers die beschrijven hoe het product hun probleem oplost.
Bij het brainstormen van productkenmerken voor de Supakit-halsband, kozen de medeoprichters ervoor om luxe halsbanden te produceren, die zijn gemaakt van hoogwaardig leer in plaats van goedkopere materialen. “Als bezitters en liefhebbers van katten namen we een beslissing die we ook voor ons eigen huisdier zouden maken,” zegt medeoprichter Leili Farzaneh.
4. Prototype
Een prototype is de eerste versie van je product in ontwikkeling. Het maken van schetsen en prototypes is een cruciale fase in het productontwerpproces. Een prototype van een product kan ontwerpfouten blootleggen en bepalen of het product voldoet aan de gebruikersbehoeften. Ontwerpteams creëren vaak een minimaal levensvatbaar product, een versie van een product dat net genoeg kenmerken heeft om er vroege gebruikersonderzoeken mee uit te kunnen voeren. Het verwerken van gebruikersfeedback vermindert het risico op kostbare wijzigingen later in het productontwikkelingsproces.
Voor een fysiek product kan het maken van een prototype inhouden dat je een digitaal model maakt en vervolgens zelf een prototype produceert of dat je het maken van prototypes uitbesteedt aan een leverancier of fabrikant. Voor softwareontwikkeling kun je handmatig schetsen maken van belangrijke gebruikersstromen en/of wireframes creëren, die als blauwdrukken dienen voor de structuur van een softwareprogramma. Het proces verschilt per industrie.
De mede-eigenaren van Supakit bijvoorbeeld maakten een prototype van een eenvoudige lederen halsband voor katten en gebruikten hun kat Lola als proefpersoon voor de pasvorm. “Ik had veel restjes leer en andere materialen liggen, dus we zijn gewoon gaan experimenteren,” zegt Leili.
5. Testen
Testen is cruciaal om te bepalen of het product correct functioneert. Gebruikerstesten kunnen ontwerpers helpen problemen te identificeren en de nodige aanpassingen te maken, voordat het product wordt geproduceerd en verstuurd. Voor digitale producten kan deze stap A/B-testen omvatten, evenals beveiligings- en compatibiliteitstests tussen verschillende apparaten en platforms.
Toen Supakit zijn kattenharnas ontwierp, vertrouwden ze op een testgroep van katten en hun eigenaren.
6. Verfijnen
Het verfijnen van een ontwerp gaat door nadat een product op de markt is gebracht. Productmanagementteams houden de prestaties van een product bij, terwijl productmarketingteams mogelijk net promoter score-enquêtes of A/B-testen gebruiken om verbeteringen, nieuwe functies of zelfs nieuwe producten te plannen. Na de lancering van de kattenhalsband vroegen klanten van Supakit het bedrijf om een kattenharnas te ontwerpen.
De 5 belangrijke elementen van productontwerp
Er zijn vijf belangrijke elementen van productontwerp die ervoor zorgen dat een product voldoet aan de gebruikersbehoeften en succesvol is op de markt. Deze omvatten:
1. Functionaliteit
De functionaliteit van een product staat centraal in het ontwerp. Een functioneel product voldoet aan de gebruikersbehoeften en kan de gebruikerservaring verbeteren, de kosten verminderen en de waarde van het product verhogen. Een goed ontworpen softwaretoepassing is bijvoorbeeld gemakkelijk te navigeren en voert taken snel uit.
2. Vormgeving
Visuele elementen bepalen hoe consumenten producten zien en ze spelen een belangrijke rol in het aankoopbeslissingsproces, aangezien consumenten razendsnel een oordeel vellen. Als een product voldoet aan de basisbehoeften voor functionaliteit, kan de vormgeving van een product helpen om een concurrentievoordeel te behalen.
Een visueel aantrekkelijk product kan ook je merkidentiteit versterken en je merkwaarden onderstrepen door belangrijke merkelementen zoals een kleurenschema of duurzame materialen te verwerken.
3. Kwaliteit
Een kwaliteitsproduct voldoet aan de verwachtingen van de klant en de industrienormen. Factoren die helpen bij het bepalen van de kwaliteit zijn productprestaties, duurzaamheid en betrouwbaarheid. Kwaliteitsproducten kunnen positieve beoordelingen genereren, de klantloyaliteit vergroten en de merkreputatie verbeteren.
4. Duurzaamheid
Duurzame ontwerpbeginselen zijn steeds bepalender voor het proces van het productontwikkelingsteam. Als je producten wilt creëren die een positieve impact op het milieu hebben, kies dan voor duurzame materialen en energie-efficiëntie in het productieproces van je productontwerpen.
5. Gebruikerservaring
De gebruikerservaring (UX) is de algehele ervaring die gebruikers hebben tijdens de interactie met een product. Een gebruiksvriendelijk product dat een probleem oplost, kan leiden tot klanttevredenheid en tegelijkertijd het aantal klanten en de omzet verhogen. In het ontwerpproces moeten ontwerpers zich richten op bruikbaarheid en methodes waarmee een emotionele band kan worden opgebouwd om de gebruikerservaring te verbeteren.
Tools en technieken voor productontwerp
Productontwerpers kunnen gebruikmaken van een breed scala aan tools en technieken die hen ondersteunen in het productontwerproces.
Populaire ontwerptools
- 3D-printen. Het gebruik van 3D-printen kan ontwerpers helpen tijdens de conceptualisatie- en prototyping-fasen van het productontwerpproces.
Maak je eigen prototypes met behulp van onze apps. Meer informatie.
- Computer-aided design (CAD). Bij het maken van prototypes voor producten kunnen ontwerpers computersoftware toepassen om 3D-modellen te maken. Prototyping-tools zoals deze besparen tijd en helpen ontwerpers kansen te identificeren om producten te verbeteren.
- Collaboratieve webapps. Webapplicaties zoals Figma of InVision bieden ondersteuning aan ontwerpers die samenwerken aan de ontwerpprocessen van interfaces. Productmanagers, ontwerpers en ingenieurs kunnen alle componenten van een project in de app organiseren, waardoor hun workflow efficiënter wordt en de communicatie beter verloopt.
Populaire ontwerpprocessen
- Design sprints. Productteams maken gebruik van een proces waarbij ze in vijf stappen een probleem oplossen. De vijf stappen zijn inleven, definiëren, ideeën genereren, prototypen maken en testen.
- Gebruikerstests. Het uitvoeren van gebruikerstests kan helpen bij het bepalen van noodzakelijke aanpassingen om de gebruikerservaring gedurende het ontwerpproces te verbeteren. Het betrekken van echte gebruikers bij het testproces kan ontwerpers inzicht verschaffen in hoe gebruikers met het product omgaan, zodat ze kunnen bepalen of gebruikers het product snel en gemakkelijk kunnen gebruiken.
- Het in kaart brengen van de gebruikersreis. Tijdens de fase van ideevorming passen productontwerpteams vaak inzichten uit onderzoek toe om de gebruikerservaring in kaart te brengen, ook wel bekend als de klantreis. Deze visualisaties schetsen een beeld van hoe belangrijke gebruikersgroepen met het product omgaan.
- Wireframing. Een wireframe of schets is een visuele schets van de structuur en functionaliteit van een product. Deze ontwerpmethode kan de belangrijkste elementen van een webpagina omvatten of een blauwdruk voor content vormen. Ontwerpers gebruiken wireframes als kosteneffectieve prototypes om ideeën voor digitale producten te testen.
Veelgestelde vragen over het productontwerpproces
Wat zijn enkele veelvoorkomende fouten in het productontwerpproces?
- Onvoldoende onderzoek. Zonder gebruikersonderzoek en marktonderzoek om inzicht te krijgen in de behoeften van potentiële kopers, kan het een uitdaging zijn om een product te ontwerpen dat succesvol zal zijn op de markt.
- Te veel nadruk leggen op de vormgeving. Te veel nadruk leggen op de vormgeving in het ontwerpproces is een veelvoorkomende fout die de functionaliteit niet ten goede komt als er niet evenveel aandacht wordt besteed aan bruikbaarheid en productprestaties.
- Het productieproces niet in overweging nemen. Doe onderzoek naar het productieproces in een vroeg stadium van het productontwerpproces, zodat je meer inzicht hebt in de productieplannen en kosten.
Waarom is de gebruikerservaring belangrijk in het productontwerpproces?
De gebruikerservaring (UX) beschrijft hoe een gebruiker met een product omgaat. Een succesvol productontwerpproces richt zich op de eindgebruiker gedurende de onderzoeks-, prototyping- en testfasen om de bruikbaarheid te verbeteren en de klanttevredenheid te vergroten.
Hoe kan een productontwerpproces eigenaren van e-commercebedrijven helpen?
Voor e-commercebedrijven vormt een uitgebreid productontwerpproces de onderliggende basis van het productontwikkelingsproces en kan het zorgen voor een hogere omzet. Online consumenten kunnen producten niet aanraken of testen, dus productontwerpers moeten de visuele representatie van het product optimaliseren voor de website-ervaring om bezoekers om te zetten in betalende klanten.
